نور یکی از مهم‌ترین عناصری است که باید هنگام ثبت یک عکس در نظر گرفته شود. نوردهی نامناسب می‌تواند یک عکس فوق‌العاده را به‌کلی نابود کند. عکاسی با موبایل در شرایط نوری مختلف مستلزم این است که چشم خود را برای تشخیص نحوه‌ی تاثیر گذاشتن نور موجود بر صحنه تربیت کنید. در این آموزش با انواع مختلفی از نور که در طول یک روز وجود دارند آشنا می‌شوید و می‌آموزید که چگونه به بهترین شکل از آن‌ها برای عکاسی موبایل در فضاهای داخلی و خارجی بهره ببرید.

چرا نور تا این اندازه مهم است؟

عکاسی نوزاد در آتلیه کودک را می‌توان «نقاشی با نور» در نظر گرفت. حتی کلمه‌ی انگلیسی Photography از ترکیب ریشه‌ی یونانی دو کلمه‌ی Photos به معنی «نور» و Graphe به معنی «ترسیم» ساخته شده است. بدون نور عکاسی هم وجود نخواهد داشت. انواع بسیار متفاوتی از نور وجود دارد که هرکدام از آن‌ها تاثیری عظیم بر خروجی عکس‌های شما خواهند داشت. گرفتن عکس از یک صحنه یا سوژه‌ی ثابت در ساعات مختلف روز نتایجی بسیار متفاوت تولید می‌کند که برخی بهتر از مابقی هستند. ازآنجاکه چشمان شما و دوربین به شکلی یکسان چیزها را نمی‌بینند آگاهی از این‌که چه نوع نوری برای یک نوع عکس خاص نظیر پرتره، سیلوئت یا منظره مناسب است بسیار اهمیت می‌یابد. ممکن است چیزی که به چشم مناسب می‌آید هنگام دیده شدن از طریق دوربین عکاسی چندان جالب به نظر نرسد.

نکاتی که در این مقاله آمده است به شما کمک خواهد کرد تا کیفیات انواع مختلف نورهای طبیعی را در طول زمان‌های مختلف روز و در شرایط جوی متفاوت تشخیص دهید. همچنین خواهید آموخت که چگونه از انواع مختلف نورهای داخلی نظیر نور پنجره یا منابع نور مصنوعی استفاده کنید. با اتمام این آموزش شما نحوه‌ی برخورد با گستره‌ی وسیعی از شرایط نوری را خواهید دانست و بنابراین قادر خواهید بود فارغ از نوع نوری که در آن عکاسی می‌کنید همواره عکس‌هایی باورنکردنی بگیرید.



۱. ثبت جادوی ساعت طلایی (Golden Hour)

ساعت طلایی به دلیل رنگ‌های اعجاب‌آور و کیفیت خاص نور به‌عنوان لحظات جادویی روز تلقی می‌شود. ساعت طلایی دو بار در هر روز اتفاق می‌افتد: بار اول تا حدود یک ساعت پس از طلوع خورشید و بار دوم حدود یک ساعت پیش از غروب آن. زمانی که ارتفاع خورشید در آسمان کم است شعاع‌های خورشید از میان ذرات جوی فیلتر شده و نوری گرم و عمیق تولید می‌کنند که موجب می‌شود همه‌چیز و همه‌کس زیبا به نظر برسد.

نور در عکاسی موبایل

اکثر عکاسان ترجیح می‌دهند در این زمان از روز به عکاسی بپردازند چراکه نور در وضعیتی واقعا عالی قرار دارد. در این نوع نور تقریبا هر سوژه‌ای را که برای عکاسی انتخاب کنید شگفت‌انگیز به نظر خواهد رسید. ساعت طلایی زمانی مناسب برای ثبت هر نوعی از عکس است. ازآنجاکه نور در ساعت طلایی زیبایی ذاتی سوژه را چندین برابر می‌کند زمانی عالی برای گرفتن عکس‌های پرتره است. تنالیته‌های رنگ پوست گرم و لطیف به نظر می‌رسد و از سایه‌های خشن خبری نیست.

سایه‌های ناخوشایند روی صورت یکی از مشکلات معمول هنگام عکاسی در نور کامل خورشید است، بنابراین برای عکاسی پرتره صبر کردن تا زمان فرارسیدن ساعت طلایی می‌تواند گزینه‌ای به‌مراتب بهتر باشد. در طول ساعت طلایی شما قادر هستید از ارتفاع کم خورشید برای ایجاد یک افکت «لنز فلیر» (Lens Flare) ملایم یا سایه‌هایی بلند در عکس‌های خود بهره بگیرید. عکس‌های منظره در ساعت طلایی به شکلی ویژه خیره‌کننده هستند.

۲. استفاده از نور جالب ساعت آبی (Blue Hour)

ساعت آبی به زمانی از روز می‌گویند که حدودا ۲۰ تا ۳۰ دقیقه قبل از طلوع خورشید و ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پس از غروب خورشید اتفاق می‌افتد. ساعت آبی زمان بسیار کوتاهی است و عکاسی در آن به دلیل کاهش میزان نور نسبت به ساعت طلایی سخت‌تر است.

نور در عکاسی موبایل - ساعت آبی

رنگ نور در ساعت آبی با رنگ نور در ساعت طلایی بسیار متفاوت است چراکه خورشید در بالای افق قرار ندارد. در ساعت آبی رنگ نور می‌تواند بین نوعی بنفش روحانی زیبا تا آبی درخشان متغیر باشد. به دلیل میزان نور کمتر در این زمان از روز ممکن است عکس‌های شما اندکی گرینی (دانه‌دار) شوند. گرین لزوما چیز بدی نیست ولی عکس‌هایی که بیش‌ازحد گرینی باشند معمولا زیبا به نظر نمی‌رسند. در نور کم دوربین مجبور به استفاده از سرعت شاتر کمتر است که می‌تواند منجر به تار شدن تصویر شود. اگر دچار لرزش دوربین می‌شوید بهتر است از یک سه‌پایه برای ثابت کردن گوشی استفاده کنید.

نور در عکاسی موبایل - ساعت آبی

یکی از بهترین انواع عکس‌هایی که می‌توانید در این نور ثبت کنید مناظر شهری هستند؛ چراکه رنگ زرد ملایم نورهای شهری با رنگ آبی ملایم دوست‌داشتنی تضادی زیبا می‌سازد. این عکس از نور کرم‌های شب‌تاب در ساعت آبی با استفاده از اپلیکیشن Slow Shutter ثبت شده است. نور چراغ‌برق خیابان به روشن شدن صحنه و ایجاد یک تابش گرم و دوست‌داشتنی کمک کرده است.

نور در عکاسی موبایل - ساعت آبی

اگر در زمانی که ساعت‌های آبی و طلایی با یکدیگر تلفیق می‌شوند مشغول عکاسی منظره باشید ممکن است بتوانید برای رسیدن به عکسی بسیار زیبا درخشش نارنجی‌رنگ ضعیف خورشید در افق را ثبت کنید. رنگ نارنجی گرم مکمل خوبی است برای رنگ آبی عمیق بخش‌های دیگر آسمان.

۳. استفاده‌ی موثر از نور درخشان مستقیم خورشید

نور درخشان مستقیم خورشید معمولا نور خوبی برای عکاسی نیست. خورشید درخشان می‌تواند مشکلاتی نظیر نوردهی بیش‌ازحد (over-exposure) ایجاد کند و سایه‌هایی خشن و ناخوشایند روی سوژه بیندازد. البته این موضوع به این معنی نیست که شما نباید در این زمان از روز به عکاسی بپردازید؛ درواقع امکان رسیدن به نتایج عالی هنگام عکاسی زیر آفتاب کامل وجود دارد. نور روشن به این معنی است که دوربین شما از سرعت شاتر بالا استفاده خواهد کرد و سرعت شاتر بالا برای فریز (ثابت) کردن حرکت سوژه در عکس‌های پرجنبش مناسب است.

نور در عکاسی موبایل - آفتاب مستقیم

گاهی سایه‌های حاصل از خورشید درخشان می‌تواند عکسی را خراب کند ولی مواقع دیگری هم هست که می‌توانید از این سایه‌ها به نفع خود بهره بگیرید. تلاش کنید عکس‌هایی بگیرید که از سایه‌های عمیق و بلند ساخته‌شده توسط آفتاب روشن استفاده می‌کنند. ممکن است با نتایجی بسیار جالب و مهیج روبرو شوید.

به‌طورمعمول عکاسی درست به سمت خورشید درخشان ایده‌ی خوبی نیست ولی این تکنیک می‌تواند نتایج جالبی مانند لنز فلیر ایجاد کند. کافی است لنز را به سمت خورشید بگیرید و زاویه‌ی عکاسی را با جابجایی دوربین آن‌قدر تغییر دهید تا به میزان دلخواهی از فلیر برسید.

نور در عکاسی موبایل - آفتاب مستقیم

تکنیک دیگری که می‌توانید هنگام عکاسی زیر آفتاب درخشان استفاده کنید تغییر زاویه‌ی دید است. عکاس به‌جای عکاسی از این گل زردرنگ از بالا، دوربین را پایین آورده و به‌گونه‌ای رو به بالا از آن عکس گرفته که گل توسط خورشید از پشت نوردهی شده است. دقت کنید که چگونه نور قوی بافت برگ‌ها و گلبرگ‌های گل را برجسته کرده است. این تکنیک همچنین روشی است عالی برای رهایی از مشکل افتادن سایه‌ی عکاس روی سوژه هنگام عکاسی از بالا. اگر برای آزمودن زوایای دید مختلف عکاسی وقت صرف کنید و نوردهی را به‌صورت دستی در اپلیکیشن دوربین تنظیم کنید درواقع قادر خواهید بود از نور درخشان برای تاکید روی شکل، خطوط، بافت‌ها و الگوهای موجود در سوژه بهره ببرید.

درنهایت هنگام عکاسی در آفتاب درخشان اگر امکان جابجا کردن سوژه وجود دارد فکر خوبی است که به دنبال محلی کاملا سایه یا نیم‌سایه بگردید. این کار به‌ویژه هنگام گرفتن عکس‌های پرتره مفید واقع می‌شود؛ چراکه مانع از تنگ شدن چشمان سوژه یا افتادن سایه‌های خشن روی صورت او می‌شود.

۴. بردن بیشترین بهره از آسمان ابری

هرگاه آسمان ابری باشد و احتمال بارندگی برود ما چتر خود را برداشته و به امید یک باران خوب و یافتن چاله‌ای از آب بیرون می‌رویم. شما هم از آب‌وهوای نامساعد دوری نکنید. معمولا یک روز ابری یا بارانی برای عکاسی بسیار مناسب است. بسته به میزان ابرها نور ممکن است روشن و نرم، کم و رام یا تیره و دراماتیک باشد.

نور در عکاسی موبایل آسمان ابری

آسمان ابری معمولا برای هر نوع عکاسی از پرتره و منظره گرفته تا ماکروهای بسیار نزدیک از گل‌ها مناسب است. با استفاده از اصطلاحات علم عکاسی می‌توانیم آسمان ابری را یک «سافت‌باکس» (Softbox) طبیعی فرض کنیم. ابرها به‌مثابه «دیفیوزر» یا پخش‌کننده (diffuser) عمل می‌کنند و موجب نرم شدن نور خورشید قرارگرفته در پشت خودشان می‌شوند. این موضوع تمام مشکلاتی را که نظیر سایه‌های خشن، اشتباهات نوردهی و تنگ شدن چشم سوژه در نور درخشان خورشید رخ می‌دهند از میان خواهد برد.

نور در عکاسی موبایل آسمان ابری

۵. ثبت کردن نور زیبای نرم شده در مه و غبار

مه و غبار یکی از نورها و اتمسفرهای محبوب ما برای عکاسی است. معمولا مه در ساعت ابتدایی صبح و اواخر عصر در مناطقی که به منابع بزرگ آب نظیر دریاچه و مرداب نزدیک هستند رخ می‌دهد. نوری که از میان مه و غبار عبور کرده و نرم می‌شود به شکلی اعجاب‌آور زیبا، مرموز و سورئال (Surreal) است. بااینکه رنگ‌ها اغلب ضعیف و معمولا متمایل به خاکستری هستند ولی همین موضوع می‌تواند به عکس‌ها حالتی نوستالژیک و پر از احساس بدهد.

نور در عکاسی موبایل - مه و غبار

هنگام عکاسی در مه از تنظیم دقیق فوکوس مطمئن شوید. معمولا بهتر است فوکوس را روی سوژه‌ای در پیش‌زمینه‌ی تصویر مانند درختان قرارگرفته در حاشیه‌ی این رودخانه قرار دهید. می‌توانید با ضربه زدن روی صفحه‌ی نمایش گوشی فوکوس را روی محدوده‌ی خاصی تنظیم کنید. مه و غبار می‌تواند تنظیمات نوردهی دوربین را فریب دهد. بنابراین اگر امکان تنظیم میزان نوردهی (Exposure) در اپلیکیشن عکاسی شما وجود دارد می‌توانید با کم‌وزیاد کردن آن به میزان روشنایی صحیح برسید.

نور در عکاسی موبایل - آسمان ابری

در نور کم دوربین مجبور است برای جذب نور کافی و رسیدن به تصویری با نوردهی مناسب از سرعت‌های شاتر پایین‌تر استفاده کند. درنتیجه اگر گوشی هنگام عکاسی حتی به میزان بسیار اندکی تکان بخورد ممکن است با عکسی تار روبرو شوید. تلاش کنید گوشی را تا جای ممکن بی‌حرکت نگه‌دارید یا از یک سه‌پایه برای ثابت کردن آن استفاده کنید.

نور در عکاسی موبایل - مه و غبار

روش دیگر برای ثبت عکس‌های شگفت‌آور در این نوع آب‌وهوا استفاده از نور خورشید در حال تابش از میان مه است. در این شرایط خورشید باریکه‌هایی خیره‌کننده از نور در تصویر ایجاد می‌کند که حسی حقیقتا جادویی به عکس می‌بخشد. در صورت لزوم می‌توانید از شاخ و برگ درختان برای سدکردن مسیر نور اضافی خورشید استفاده کنید.

نور در عکاسی موبایل - مه و غبار

تصاویر منظره، سیلوئت‌ها و دیگر عکس‌های مربوط به طبیعت در حضور مه به شکلی باورنکردنی تقویت می‌شوند. ممکن است عکاسی در مه و غبار نیاز به تمرین بیشتری برای رسیدن به نتایج صحیح داشته باشد؛ ولی به‌محض این‌که آن را بیاموزید نور جادویی این نوع آب‌وهوا به شما امکان ثبت عکس‌هایی فوق‌العاده تماشایی خواهد داد.